NIEBEZPIECZNE ZWIĄZKI
OPERA NOVA W BYDGOSZCZY
Balet w dwóch aktach na podstawie powieści Pierre’a Choderlosa de Laclosa Les liaisons dangereuses Libretto Artūrs Maskats i Krzysztof Pastor Walcząc o wpływy i władzę… O podwójnej moralności na wersalskim dworze i jej wpływie na duszną atmosferę salonów arystokracji W II połowie XVII wieku, za panowania Ludwika XIV – Króla Słońce (1643–1715), początkowo skromny, dwupiętrowy domek myśliwski w podparyskim Wersalu stawał się potężnym pałacem. Zasłynął m.in. z reprezentującej potęgę i świetność Burbonów olśniewającej świątyni światła z żyrandolami, świecznikami, marmurami i malowidłami – sali zwierciadlanej, centralnej galerii wypełnionej niemal czterema setkami luster odbijających widok z okien wychodzących na pałacowe ogrody. Z Wersalu przejmowano w ówczesnej Europie nie tylko pewne normy zachowań i modę (w szczególności za sprawą markizy de Pompadour, słynnej metresy Ludwika XV), ale też język francuski uchodzący od XVIII wieku za międzynarodowy język dyplomacji i kultury. [...]
[...] Rozpoczynała się zatem epoka salonów sprzyjająca silnym, pięknym kobietom
o smukłej talii, długiej szyi i olśniewającym dekolcie. To w salonach i okalających je pomieszczeniach toczyły się gry, manipulacje, pomówienia, plotki, spiski, walki o władzę i wpływy, będące odzwierciedleniem atmosfery dworu z jego podwójną moralnością, przedstawione także w powieści epistolarnej Pierre’a Choderlosa de Laclosa Niebezpieczne związki (Les liaisons dangereuses), napisanej w latach siedemdziesiątych XVIII wieku. Jej autor, częsty bywalec salonów paryskich, utrwalił w swej pamięci ich duszny klimat, ożywiając swe wspomnienia na kolejnych kartach dzieła, jakie wydano w 1782 roku i natychmiast entuzjastycznie przyjęto. Krótko potem policja umieściła ten tytuł na indeksie ksiąg zakazanych jako powieść „rozwiązłą i nieobyczajną”. Jej zalety dostrzeżono ponownie pod koniec XIX wieku, gdy rozkwitać zaczął romans psychologiczny. Wówczas to, autorowi Związków oddano należne honory. Niezwykłą recenzję wystawił powieści
w 1912 roku Tadeusz Boy-Żeleński, tłumacz wydania polskiego, pisząc nie tylko, iż znalazła się „w rzędzie trwałych bogactw literatury francuskiej”, ale też wskazując, że: „jest […] podwójnie ciekawa; raz jako nieporównany wyraz doby, w której powstała i którą maluje, po wtóre jako arcydzieło psychologii, mało równych sobie mające”.
- fragment z esseju - Barbara Mielcarek-Krzyżanowska
Opracowanie programu: Barbara Mielcarek-Krzyżanowska
stron 40, format B5
oprawa uszlachetniona
Wydawca: Opera Nova w Bydgoszczy,
Wydanie I, Bydgoszcz 2023
Opracowanie graficzne/DTP:
projektpejzaz.pl