Wydawnictwo Pejzaż

Szanowni Mieszkańcy powiatu wągrowieckiego!

Po upływie pięciu lat od obchodów 100 rocznicy zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 r., oddajemy do rąk Państwa nową książkę, której autorem jest Andrzej Wieczorek.

Tym razem książka poświęcona jest tylko bohaterom tamtego wydarzenia, tak ważnego w dziejach Wielkopolski i odbudowywanego państwa polskiego. Mieszkańcy ówczesnego powiatu wągrowieckiego, do którego należało wiele miejscowości, które później znalazły się w granicach innego powiatu, wnieśli w zwycięstwo tamtego zrywu powstańczego i toczonych wojen na Wschodzie bardzo istotny wkład, okupiony wieloma ofiarami. Książkę należy potraktować, jak sugeruje jej Autor, jako pierwszy tom not biograficznych powstańców, którzy tu się urodzili, tu mieszkali przed powstaniem lub zamieszkali na obszarze powiatu po jego zakończeniu, ale głównie walczyli w oddziałach powstańczych utworzonych na tym terenie w: Kompanii Wągrowieckiej, Kompanii Gołanieckiej, Batalionie Wągrowieckim, Kompanii Rogozińskiej, Kompaniach Juncewskich i mniej licznych oddziałach utworzonych w wielu miejscowościach. Powstańcy z mniejszych oddziałów szybko weszli w skład większych jednostek. W okresie powstania powiat wągrowiecki był jednym z 13 powiatów ziemskich rejencji bydgoskiej, która istniała w latach 1815-1920. Jego granice kilka razy były zmieniane. Tom I „Słownika biograficznego powstańców wielkopolskich 1918–1919 związanych z obszarem ówczesnego powiatu wągrowieckiego” zawiera 344 noty powstańców. Noty różnią się liczbą zgromadzonych informacji o konkretnym powstańcu, które udało się Autorowi pozyskać z różnych źródeł. Najkrótsze z nich dotyczą powstańców, którzy biorąc udział w powstaniu, zginęli lub zmarli wskutek odniesionych ran lub z powodu choroby. W Powstaniu Wielkopolskim brało udział około dwóch tysięcy ochotników z ówczesnego obszaru powiatu wągrowieckiego. Na przypomnienie o sobie oczekuje więc jeszcze ponad 1600 osób. Autor tego tomu ma nadzieję, że zachęci on Czytelników do włączenia się w akcję odszukania zdjęć osobistych powstańców, zdjęć zbiorowych, zdjęć grobów i innych dokumentów, np. osobistych wspomnień lub napisanych przez przodków własnych życiorysów. Może ktoś znajdzie nieodnalezione do dziś sztandary Towarzystw Powstańców i Wojaków. Uzupełnienie treści opublikowanych not, poprawienie zawartych w nich błędnych informacji da możliwość wydania kolejnych tomów. Umożliwi w przyszłości młodemu ambitnemu historykowi szansę napisania „Encyklopedii powstańców wielkopolskich 1918–1919 związanych z obszarem ówczesnego powiatu wągrowieckiego”, która

będzie zawierała dużą liczbę zdjęć i dokumentów.

Z poważaniem

Tomasz Kranc

Starosta Wągrowiecki

Autor: Andrzej Wieczorek

format B5, s. 352

oprawa twarda uszlachetniona

Wydawnictwo Pejzaż, Bydgoszcz 2023